De eerste film (2010) over de ziekte Alzheimer, gemaakt vanuit het perspectief van de mensen die zelf aan deze ziekte lijden. De film toont het doen en laten van een groep mensen in een bijzondere gemeenschap en omstandigheden en geeft een portret van die toestand, een hardvochtige ziekte die het geheugen van de personages onomkeerbaar onteigent.
Verdwaald in het Geheugenpaleis portretteert drie vrouwen, Anita, Louise en Alice die op een kleine, bijzondere afdeling van een verzorgingstehuis wonen. Hoewel de vrouwen onderling erg verschillen, hebben ze één ding gemeen: Alzheimer. Hun ziekte bevindt zich in de eerste fase, waardoor ze nog in staat zijn om in een tamelijk normale omgeving te leven en de simpele dagelijkse bezigheden zelfstandig uit te voeren. Maar allen beseffen ze, dat achteruitgang een onvermijdelijk afscheid van de groep betekent en tevens hun laatste beetje waardigheid en identiteit. De volgende fase, die van volledige afhankelijkheid in een gesloten afdeling, hangt als een zwaard van Damocles boven hun hoofd.
Centraal staat een drietal vrouwen die op een kleine, bijzondere afdeling van een verzorgingstehuis wonen. Anita is degene die verdraaid goed weet wat dementie betekent en zich soms pijnlijk bewust is van het feit dat ze de ziekte heeft. Maar een falend geheugen betekent nog niet dat de emoties verstommen of de zintuigen het laten afweten.
Omdat hun ziekte zich in de eerste fase bevindt, zijn ze nog in staat in een tamelijk normale, huiselijke omgeving te leven en simpele dagelijkse bezigheden zelfstandig uit te voeren. Hun geheugen wordt echter regelmatig getest door artsen en psychologen en ze beseffen maar al te goed dat alleen die uitslag bepaalt of ze mogen blijven of dat ze naar de volgende fase gaan: een leven van volledige afhankelijkheid in een gesloten afdeling. Ze doen er alles aan om dit te voorkomen.
Een documentaire gefilmd in De Bijster.
Verdwaald in het Geheugenpaleis is de eerste documentairefilm over leven met dementie doorheen de ogen van mensen met dementie. Deze documentaire werd gefilmd door Klara Van Es, vrijwilligster in De Bijster en documentairemaker van beroep.
Klara Van Es: "Met mijn film wil ik proberen te begrijpen wat leven met dementie betekent, in de eerste plaats door mensen met dementie woord en beeld te geven. De meeste films over dementie brengen het verhaal van de zieke vanuit het standpunt van een verzorger of familielid. In Verdwaald in het Geheugenpaleis vertellen mensen met dementie zelf over hun ziekte, omdat ze daar, in de eerste fase van de ziekte, op hun manier perfect toe in staat zijn."
Niets is nog wat het was.
De film volgt de bewoners van Iduna meer dan een jaar. Iduna is een kleinschalige leefgemeenschap opgericht voor personen met beginnende dementie. Gedurende deze periode ontdekt de kijker wie ze zijn, wie ze waren en wat daar uiteindelijk van overblijft. Alleen dan wordt duidelijk hoezeer hun (zelf)bewustzijn onherroepelijk afbrokkelt en de afwezigheid het langzaam maar zeker haalt op de luciditeit. Naar het einde van de film toe is niets nog zoals het was.
Klara Van Es: "Iduna, de flat waar mijn personages samenwonen, is een wel heel bijzondere biotoop. Op een paar vierkante meter vallen acht levensgeschiedenissen door toedoen van een ziekte ongevraagd samen. Op een paar vierkante meter wordt er, ondanks die ziekte, ook geleefd. Er wordt gezegd en gezwegen, geroepen en gevloekt, gelezen en gepuzzeld, gekookt, gegeten en gedronken, gelachen en getobd, gekust en gestreeld. Ik was er van overtuigd dat ik op deze kleine plek een groot verhaal kon rapen. Komt daarbij dat De Bijster al meer dan dertig jaar een reputatie heeft in het zorgen voor mensen met dementie."
De documentaire was te bekijken in alle Kinepoliscomplexen te Brussel en Vlaanderen.
Uitgebreide info op www.geheugenpaleis.be
https://www.cinenews.be/nl/films/verdwaald-in-het-geheugenpaleis/
12,99€ DVD