Voor het eerst in twintig jaar is er in de Verenigde Staten een nieuw medicijn tegen de ziekte van Alzheimer goedgekeurd. Het geneesmiddel zou niet alleen de symptomen, maar voor het eerst ook de ziekte zelf afremmen. "Het is geen wondermiddel, want het kan de ziekte nog altijd niet genezen, maar dit is toch wel een belangrijke stap", zegt professor neurologie Sebastiaan Engelborghs (UAntwerpen, VUB).
Wim De Maeseneer - ma 07 jun 2021 22:29 - VRT
e voorbije jaren klonk er vooral slecht nieuws over de zoektocht naar een nieuw geneesmiddel tegen alzheimer. De ziekte is complex en veel van de medicijnen in ontwikkeling belandden in de vuilnisbak zonder gehoopte resultaten.
Verschillende farmabedrijven, waaronder Pfizer, besloten dan ook om niet langer te investeren in de (dure) klinische studies naar een nieuwe alzheimerbehandeling. Nochtans is alzheimer de meest voorkomende vorm van dementie. Wereldwijd lijden meer dan 30 miljoen mensen aan alzheimer.
Pfizer stopt met onderzoek naar medicatie tegen alzheimer en parkinson
De Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit FDA heeft nu toch groen licht gegeven voor een nieuwe behandeling tegen alzheimer. Het gaat om het middel aducanumab van het het Amerikaanse biotechbedrijf Biogen.
"Dit is toch wel belangrijk nieuws", zegt Sebastiaan Engelborghs, professor neurologie aan de UAntwerpen en VUB en diensthoofd van de afdeling neurologie van het UZ Brussel.
"Tot nog toe hadden we enkel medicijnen tegen de symptomen van de ziekte van Alzheimer, en die hadden maar een matig effect. Dit daarentegen is het eerste geneesmiddel dat ook inwerkt op de biologie van de ziekte zelf en dat de achteruitgang van de patiënt afremt."
Het kan de ziekte jammer genoeg nog altijd niet genezen, maar het is een eerste lichtpuntjeSebastiaan Engelborghs, professor neurologie (UAntwerpen/VUB)
Aducanumab is een antistof die inwerkt op de eiwitophopingen die ontstaan in de hersenen bij mensen met alzheimer, de zogenaamde amyloïde plaques. "Dit medicijn wast die plaques als het ware weg uit het brein", zegt professor Engelborghs. "Daardoor zien we een vertraging in het ziekteproces, en dat is een eerste lichtpunt. Maar het kan de ziekte jammer genoeg nog altijd niet genezen."
Niet voor alle alzheimerpatiënten
Toch is niet iedereen even overtuigd over de werkzaamheid van aducanumab. In 2019 werd de klinische studie even on hold gezet toen uit tussentijdse resultaten bleek dat er amper verschil was tussen wie het geneesmiddel en een placebo kreeg toegediend. Intussen zouden meer data hebben bewezen dat er wel degelijk een effect is als de dosis hoog genoeg is.
"We hadden sowieso meer verwacht van dit geneesmiddel", zegt professor Engelborghs. "Toen we zagen dat die amyloïde plaques echt bijna volledig verdwenen waren, hadden we gehoopt dat het krachtiger zou werken. Het doet dus niet volledig wat we hadden gehoopt en toont nog maar eens aan dat de ziekte nog ingewikkelder is dan we al dachten."
Het doet niet volledig wat we gehoopt hadden en toont nog maar eens aan dat alzheimer complexer is dan gedachtSebastiaan Engelborghs, diensthoofd afdeling neurologie (UZ Brussel)
In Europa is het geneesmiddel voorlopig nog niet goedgekeurd. Al is het dossier wel ingediend bij het Europees Geneesmiddelenagentschap. Toch zal het geneesmiddel nooit voor alle alzheimerpatiënten geschikt zijn, zegt professor Engelborghs.
Vlaamse topwetenschappers blikken vooruit naar 2030: "Sommige erfelijke vormen van dementie zullen we kunnen behandelen"
"De klinische studies tonen aan dat het enkel een effect heeft bij mensen in het prille begin van de ziekte van Alzheimer. Bij mensen die geheugenproblemen hebben maar het dementiestadium nog niet bereikt hebben en mensen met beginnende dementie."
"De overgrote meerderheid van de mensen met de ziekte van Alzheimer heeft een meer gevorderde ziekte en die komen dus niet in aanmerking voor een behandeling met dit medicijn."
"Het moet ook maandelijks toegediend worden via een infuus en er zijn wel wat nevenwerkingen. Ook de patiënt moet het dus allemaal zien zitten."
Link: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/06/07/nieuw-medicijn-tegen-alzheimer-goedgekeurd-in-verenigde-staten/